Goede dingen hebben tijd nodig, dus ook zuivel! Voor het maken van melkproducten moet je namelijk echt even de tijd nemen. Benieuwd hoe melk, yoghurt en kaas worden geproduceerd? We vertellen er graag over! Enne … ook voor het eten en drinken van zuivel mag je natuurlijk best even de tijd nemen. Zo kun je er extra van genieten!
Melk
Melkkoeien worden twee keer per dag gemolken. Vroeger melkte de boer alle koeien met de hand en dat was een behoorlijk tijdrovend klusje. Tegenwoordig worden de meeste koeien met een melkmachine gemolken. De boer zet een vacuümpomp op de spenen van de uier en de melkmachine doet de rest. Er bestaande verschillende soorten melkmachines, waarvan de melkrobot er een is. De koeien kunnen hierbij zelf bepalen, wanneer zij worden gemolken. Een melkrobot herkent welke koe klaarstaat en weet precies waar de spenen van deze koe zich bevinden. Dit komt door de chip met individuele informatie die elke koe draagt. Mooi om te weten: een koe geeft gemiddeld maar liefst 25 liter melk per dag. Daar kun je heel wat zuivel van maken!
Yoghurt
Yoghurt bestaat uit melk en melkzuur. Om yoghurt te maken moet fermentatie, ook wel rijping, plaatsvinden. Daarbij zetten bacteriën melksuikers uit melk om in melkzuur. En dat proces heeft tijd nodig. Hoe langer yoghurt fermenteert, hoe minder lactose er overblijft en hoe meer melkzuurbacteriën er ontstaan. Ook wordt de yoghurt steeds zuurder van smaak. Om yoghurt te krijgen moet je het minstens 6 uur en maximaal 24 uur laten fermenteren. Mooi om te weten: yoghurt is door de hoge zuurtegraad langer houdbaar dan melk.
Kaas
Nederlanders zijn echte kaaskoppen! Wij verwerken maar liefst 56% van alle melk tot kaas. Bij de kaasbereiding worden melkzuurbacteriën als zuursel aan melk toegevoegd. Het product dat daaruit ontstaat, noemen we stremsel. Stremsel geeft een vaste structuur aan kaas en zuursel zorgt ervoor dat kaas langer houdbaar blijft. Nadat het vocht en de vaste delen, de zogeheten wrongel, uit elkaar zijn gehaald, gaat de wrongel in een kaasvorm. Vervolgens gaat de kaasvorm onder de pers om het resterende vocht uit de wrongel te persen. Daarna mag de kaas lekker badderen in zout water: het pekelbad. Nadat de kaas een beschermlaagje tegen schimmels heeft gekregen, gaat deze naar het kaaspakhuis om te rijpen. Jonge kaas moet minimaal vier weken rijpen, belegen kaas vier maanden en oude kaas minimaal tien maanden. Maar het is het wachten meer dan waard!
Restproducten
Bij de productie van zuivel ontstaan ook restproducten, zoals wei. Wei is de vloeistof die overblijft bij het maken van kaas. Vroeger werd wei vaak weggegooid. Hartstikke zonde natuurlijk! Tegenwoordig wordt dit restproduct gelukkig in verschillende andere producten gebruikt, bijvoorbeeld in babyvoeding. Dat is nog eens een win-winsituatie!
Meer weten over het bewaren van zuivel? Lees dan ook: Zuivel goed bewaren.