Wat weet jij over zuivel? Welke voedingsstoffen zitten erin? En vleesvervangers en diverse vormen van zuivel, hoe zit dat dan eigenlijk? Aan de hand van het woord Zuivel vertellen we je zes zinnige zuivelweetjes, die je niet wil missen!
Zuivel bevat verschillende voedingsstoffen. Het bevat eiwitten die bijdragen aan de groei en het behoud van spiermassa. Ook bevat zuivel calcium (‘kalk’), dat goed is voor onze botten. In melk vind je daarnaast ook verschillende B-vitamines, waaronder vitamine B12. Deze vitamine komt van nature alleen voor in dierlijke producten.
Uit melk wordt van alles gemaakt: yoghurt, kaas, boter of karnemelk. Maar wist je dat er ook vleesvervangers van worden gemaakt? Door eiwitten uit melk te mengen met voedingsvezels uit algen krijg je een vleesachtige structuur. De meeste vleesvervangers zijn een goed alternatief voor vleesproducten. Vleesvervangers bevatten vaak eiwitten en ook zijn de belangrijkste vitaminen en mineralen in veel producten toegevoegd. Een goed alternatief als je geen vlees of vis wil eten!
Iedere dag geeft een koe ongeveer 25 liter melk. De meeste melk gaat na het melken naar de fabriek. Daar wordt de melk verhit om alle bacteriën te doden. Vervolgens wordt de melk ‘ontroomd’ en krijg je volle, halfvolle of magere melk. Volle melk bevat gemiddeld 3,5% vet, halfvolle melk 1,5% en magere melk 0,5%.
Vla. Een veel verkocht zuivelproduct vla komt waarschijnlijk van het Limburgse woord vlaai. Vroeger heette een dunne, brede koek een vlade. Dit woord is verbasterd tot vlaai in het zuiden en tot vla in andere gebieden. De vlaai in de vorm van gebak werd gevuld met vruchten of een zuivelproduct. In het westen van Nederland werd de zuivelvulling ook apart gegeten. Dit werd vla genoemd.
En wat is kwark eigenlijk? Kwark is kaas, maar wel hele verse. De Fransen noemen kwark daarom Fromage Blanc. Kwark is, net als kaas, melk aangezuurd met melkzuurbacteriën. Ook bij kwark wordt stremsel toegevoegd om de melk in te laten dikken. De melkt lekt vervolgens uit en een romig, friszuur product blijft over: kwark. Goed om te weten: een schaaltje volle kwark (150 gram) bevat meer eiwitten (12,3 gram) dan een schaaltje volle yoghurt (6 gram).
Lactose is een suiker die van nature in zuivel voorkomt. Niet iedereen kan deze lactose goed verwerken (lactose-intolerantie), maar dat is geen reden om álle zuivel te laten staan. Het beste is om samen met een diëtist te kijken wat je kunt verdragen en wat je nodig hebt om alle voedingsstoffen uit zuivel tóch binnen te krijgen.