In Nederland werken ruim een half miljoen mensen onregelmatig. Een nachtdienst hoort daarbij. Maar wat betekent dit voor je lichaam? ‘s Nachts werken kan op korte en lange termijn gevolgen hebben, bijvoorbeeld op je concentratievermogen of je slaap. We leggen je uit hoe dit werkt.
24-uurs ritme
Ieder lichaam heeft een dag- en nachtritme. Veel processen in ons lichaam volgen dit ritme, zoals de aanmaak van hormonen, de lichaamstemperatuur, het slaappatroon of de behoefte aan eten en drinken. Maar ook factoren van buitenaf kunnen ook invloed hebben. Denk bijvoorbeeld aan licht, het klimaat of stress.
Nachtdienst en de biologische klok
Het mechanisme in je hersenen dat je dag- en nachtritme regelt, wordt ook wel je biologische klok genoemd. Licht zorgt ervoor dat bepaalde cellen en gebieden in je hersenen geprikkeld worden, waaronder het deel dat je slaap regelt.
Als het donkerder wordt, produceert je lichaam het hormoon melatonine, dat slaperigheid veroorzaakt. Melatonine wordt vooral ’s nachts aangemaakt, maar bij grote tijdverschuivingen, zoals een nachtdienst, kun je ook overdag heel erg slaperig worden of juist ’s nachts moeilijk in slaap komen. Soms kan het dagen duren voordat je lichaam zich aan de effecten van een nachtdienst heeft aangepast.
Avond- en ochtendmensen
Iedereen die in nachtdiensten werkt, heeft te maken heeft met verstoringen in het lichaam. Maar de één kan beter tegen ’s nachts werken dan de ander. Dit komt omdat de een nou eenmaal meer slaap nodig heeft dan de ander. En sommige mensen zijn meer ochtendmensen en staan probleemloos voor dag en dauw op, maar ‘s avonds is de koek snel op. Terwijl de dag voor avondmensen dan pas begint!
Wil je weten wat je het beste kunt doen met eten tijdens je nachtdienst? Lees dan deze 5 voedingstips.